• Número 417
  • 24 de decembro de 2018

Opinión - Lucy Sombra

As xornaleiras marroquís de Huelva e a presunción de inxustiza

Ningún tribunal, partido, gobernante, política penal nin corpo especializado en represión son garantía para a conservación da nosa dignidade nin a nosa vida

Do mesmo xeito que a presunción de inocencia (principio xurídico penal que establece a inocencia da persoa como regra) é un dereito fundamental, poderiamos pensar -tendo en conta do que está a pasar coas nosas compañeiras as xornaleiras de Huelva en particular e connosco as mulleres abusadas, agredidas, violadas e asasinadas en xeral- que non é nada disparatado falar dunha presunción de inxustiza nos tribunais da idem ata que se demostre o contrario.

Podemos e debemos falar de presunción de inxustiza porque son xa demasiados os casos e demasiadas as cousas que están a pasar nas salas do penal do noso país como para pensar que se está impartindo xustiza ou levando a termo sentencias xustas: culpabilizar á vítima, pór en dúbida o seu testemuño, dubidar da súa credibilidade por ser muller (ou directamente non escoitala, como sucedeu no caso das xornaleiras marroquís) e, finalmente, non chamar aos feitos polo seu nome son parte do que a máis dunha se nos antolla xa como un manual farto sospeitoso.

Rece-lemos, irmás.

Unha e outra vez, caso tras caso, sentenza tras sentenza, arquivo tras arquivo, telexornal tras telexornal somos testemuñas de como se fai lixo televisivo coa nosa dor, como se ningunea a nosa palabra, como se invisibiliza e reformula a violencia ou mesmo como se aproveita a conxuntura para elaborar discursos punitivistas desde as cadeiras de brazos máis rancias do Congreso. Trocar votos co feminismo (como xa nos demostrou Ken Sánchez na súa visión patética por formar un goberno feminista a base de pór vaxinas nas súas carteiras ministeriais) ou utilizalo para publicitar a represión e a man dura está máis preto de construír un patriarcado estilo Margaret Thatcher que dunha loita real por acabar coas opresións que seguen atravesando ás mulleres. O endurecemento dos castigos co suposto propósito de pór fin ás violencias exercidas contra nós non serve, e se non por que desde a entrada en vigor da prisión permanente revisable o 31 de marzo de 2015 seguiron producíndose violacións e feminicidios?

Cando falla e fállanos a xustiza, quédanos a organización da rúa e dos espazos de loita e apoio mutuo para esixila e é o que está a suceder por todo o territorio español coas protestas e mobilizacións en máis dunha vintena de cidades tras coñecerse o arquivo do CFDI das xornaleiras marroquís de Huelva. Colectivos e activistas feministas antirracistas organizámonos e mobilizamos onte 19 de decembro; case coincidindo co día que a Asemblea Xeral das Nacións Unidas establecese hai dezaoito anos no calendario como Día Internacional do Migrante. E mobilizámonos para denunciar o arquivo da causa que pon en evidencia a complicidade do Poder Xudicial ao lexitimar violencias que responden á lóxica machista, racista e clasista instalada nas institucións, a lóxica da alianza entre o patriarcado e o capital que, ademais, no caso das mulleres migrantes, engade a tiranía colonial fortemente arraigada tamén nestas salas de pretendida xustiza. E mobilizámonos para pór sobre a mesa a impunidade da que goza o empresario Antonio Mato, propietario da leira e parece ser que tamén dos xenitais das traballadoras ás que manoseaba no que el seguramente consideraba un exercicio de liberdade. E non se equivocaba. Así llo confirmou o xulgado de primeira instancia e instrución 3 da Palma do Condado en Huelva, pois libre de toda acusación queda este señor que, sen ningunha dúbida debe ter as amizades e a xenitalidade correcta que lle permiten exercer semellante despregamento de poder; Antonio Mato é outro dos intocables mentres as temporeiras marroquís déixannos claro que son moi tocables.

O documento dun par de folios e a outra cousa que despacha as denuncias interpostas polas compañeiras marroquís a este señorito andaluz argumenta nun alarde de orixinalidade branca colonialista que todo isto é unha «manobra» (manobra!) das traballadoras para quedar no noso país. Coincide isto cos últimos éxitos de urna das taquilleiras películas do tipo «Vannos a invadir» con pre-estrea en Andalucía, que están a recadar de todo menos solidariedade e humanidade. Baixo o paraugas da que din é unha das constitucións democráticas máis avanzadas do mundo occidental, os novidosísimos partidos e ideoloxías alimentan e acirran o rexurdir cal ave fénix de nostalxias racistas e xenófobas no que a algunhas parécenos máis un sketch de palurda reconquista. Unha vez máis avívase a chama do medo e a ameaza como arma política.

 A explotación laboral no traballo da agricultura española é un segredo a voces que leva anos sendo denunciada e sistematicamente silenciada. No caso das mulleres que traballan no campo, a opresión é dobre: por traballadoras e por mulleres; os atropelos non son só laborais senón que tamén entran na ecuación os abusos e as agresións sexuais.

Na tempada da fresa en Huelva, en concreto, ofértanse contratos de miseria que só son aceptados por mulleres migrantes, pobres, na súa maioría casadas e obrigadas a deixar ás súas fillas no seu país de orixe como unha baza para que non tenten quedar en España. Desta forma, evítase de paso que moitas das denuncias que algunhas poidan presentar por incumprimento de contrato non saian adiante, dado que unha vez finalizada a campaña e ao non poder permanecer en territorio español, a investigación xudicial non continúa.

Así gaña a partida sempre quen ten de man as mellores cartas. Partimos, pois, á luz destes feitos, dunha situación xusta? Que marco legal de que Estado de Dereito permite estes contratos laborais que non só non teñen en conta as situacións de indefensión e precariedade senón que se aproveitan delas? Podemos falar de traballo asalariado nun marco de avances en dereitos laborais propio do século vinte e un cando hai un desequilibrio de poder abismal e unha das partes atópase nunha situación de extremo desamparo e vulnerabilidade? Non deberiamos falar de escravitude encuberta? Que garantías constitucionais na protección dos dereitos fundamentais ofrece esta democracia?

 Cada vez nos queda máis claro, xuízo tras xuízo, que o que é parte do problema nunca poderá ser parte da solución e así o constatamos con estes xuíces e xuízas: pezas perfectas e indispensables para o milimétrico funcionamento do aparello machista e patriarcal que non merece o nome de xustiza. Ningún tribunal, ningún partido, ningún gobernante, ningunhas políticas penais nin ningún corpo especializado en represión son garantía para a conservación da nosa dignidade nin a nosa vida. A resposta para erradicar tanta violencia institucional reside na nosa capacidade para organizarnos, defendernos e apoiarnos.

Contra a violencia machista, loita feminista!

Texto completo en: https://www.lahaine.org/est_espanol.php/las-jornaleras-marroquies-de-huelva