• Número 416
  • 17 de decembro de 2018

Opinión - Paula Chaves

A violencia cotiá

Se fose o teu noivo, os teus amigos diríanche: “Déixao, o que che fai é malos tratos”. A familia diríache: “Déixao, o que che fai é malos tratos”

Que cousas... Estabas tan contenta cando empezou todo… O primeiro mes levabas a túa alegría en silencio, pero en canto aquilo se formalizou empezaches a contarllo a todo o mundo: á túa familia, aos teus amigos… Espertábaste pola mañá con certa alegría, con certo propósito. E agora... Agora que? Canto tempo fai que non ves aos teus amigos? Non é porque non queiras, é que non tes tempo. É que llo dedicas absolutamente todo e, claro, cando chegas a casa, estás tan cansada… Só queres durmir e silencio, e non pensar, pero tes que preparar a coada, a cea, a roupa do día seguinte… É importante que parezas perfecta, canónicamente perfecta, que cada día te tapes as olleiras, agarres o bolso, te poñas en pé... Hai días que non dormes ben. Estás nerviosa, verdade? Procuras non emitir opinións, non molestarlle cos teus problemas persoais, nunca levarlle a contraria, por estúpido que sexa o seu punto de vista... Décheste conta de ata que punto miras a linguaxe, ata a túa voz toma unha modulación distinta, máis suave, máis submisa. É porque tes medo.

Nunca sabes que pode pasar. Aprendiches a ler o seu humor nos seus andares, nun leve movemento de cella, no ton da súa voz e ata na forma na que escribe unha mensaxe. É maxia. Orbitas ao seu arredor tratando de adiviñar como está para saber se é ou non o momento exacto de dicirlle algo. Mides cada suceso que tes que comunicarlle, non vaia a ser que o esteas molestando por bobadas ou se che pasou algo importante. Se hai que transmitir algo grave, notas como a ansiedade se che sobe ao pescozo e a voz se che entrecorta. Xa non sabes falar en público sen sentirte nerviosa, así que cada vez que ides xuntos a unha comida, a unha cea, a unha reunión, limítaste a sentarte ao seu lado, calar e tratar de sorrir e reafirmarlle sen dicir frases longas. E, como cada día falas menos, sénteste idiota. Estás a convencerte de que es idiota. Ou che está convencendo de que es idiota, dá o mesmo. 

O certo é que non tes nada ao que agarrarte. Necesítalo, pero el non a ti. Ti es intercambiable e, a xulgar polas opinións que manifesta, para el sería o máis desexable. Sempre existe a ameaza dun conflito, a chantaxe cunha ruptura abrupta. E entón que? Terías que deixar a túa casa? Facer a maleta nunha noite e volver a casa dos teus pais? Podes, á túa idade, volver a casa dos teus pais?

Cada día pídeche máis, máis atención, máis horas. O correo electrónico, o WhatsApp, as chamadas… Cada son que emite o teu teléfono móbil acabou xerándoche ansiedade. Non te trata ben, sábelo, nunca ten un xesto amable, non dubida en humillarte en público, a voces, por calquera descoido, polo máis mínimo erro, mesmo cando ti te ocupas de resolvelo, porque sempre te ocupas ti de resolvelo, sexa teu o erro ou non. É incapaz de encomiar algo que fixeses por difícil que sexa, por traballo que che custou, por horas que che roubou.

Levas varios anos con el e aínda non estás segura de que isto vaia en serio, sabes que, en calquera momento, podería refugarte, cambiarte por outra máis nova, máis alegre, que pida menos, mellor... Non son imaxinacións túas. Sábelo porque cho di. Sen pudor nin consideración. Dicho mentres critica a túa roupa, mentres che di que engordaches, que deberías “pintarte o ollo” ou porte un tacón. Mentres se apropia do teu esforzo.

Non sabes por que aguantas. Necesítalo. Enfermizamente, necesítalo. Pero faite sentir como unha merda. Estás deprimida, angustiada, tensa. Irías ao psicólogo se tiveses tempo, pero ao final aceptas unha colección de pastillas para deitarte e levantarte. Botas de menos aos teus amigos. Botas de menos á túa familia. Pero agora estás aí, soa. E non sabes que facer. Non é para tanto te enganas ás veces—. Son eu, que son unha esaxerada, que non aguanto nada. É que son unha inmatura. Debería crecer e aprender a non darlle importancia a estas bobadas. O que pasa é que algo falla en min. Ten razón. Ultimamente estou tan torpe... Non fago nada ben. Hoxe mesmo rompín a cafeteira do traballo. E o outro día traspapelei un informe… É que non me concentro. Só teño ganas de chorar. Que estupidez. O outro día déronme ganas de chorar na oficina e el díxome :“A ti que cona che pasa? Estás coa regra?”. Está claro que teño un problema… E el sábeo ou o imaxina, e está a empezar a darse conta de todos os meus defectos. Se tiveses tempo para ir ao médico, e o médico de cabeceira tivese máis de cinco minutos para atenderte e un pouco de empatía para escoitarte, e tivese a decencia de enviarte a un psicólogo, talvez este che explicaría que é normal, na túa situación, en calquera situación de abuso, aínda que sexa verbal. Que, tras varios anos de exposición a uns malos tratos, que non necesariamente te vai a matar polo cruel, senón polo continuado, polo constante, é habitual sufrir tensión, ter baixa autoestima, pensamentos negativos, unha ansiedade que non che deixa vocalizar e que te distrae e che impide pórlle atención á cafeteira mentres estás angustiada porque tes que preparar un cuadrante e acábante de insultar por eneísima vez. E diríache que non é culpa túa, que non ten que ver contigo, que ten que ver con el, que el é o problema, que a súa actitude é a enfermidade e que, se non tivese ese poder sobre ti, seguramente o largases e sentiríaste a muller máis afortunada do mundo.

Se fose o teu noivo, os teus amigos diríanche: “Déixao, o que che fai é malos tratos”. A familia diríache: “Déixao, o que che fai é malos tratos”. Pero, como non é o teu noivo, como é o teu xefe, como é a túa empresa, a túa nai diche: “Aguanta un pouco máis, a ver se te fan fixa”. O teu pai diche: “A ver se creces”. Os amigos dinche: “Así é a vida, eu estou igual”. E así imos, de pouquiño, normalizando a violencia cotiá, a condición de que estea lexitimada por unha cotización á Seguridade Social e por un salario mínimo interprofesional. Pero os malos tratos laborais tamén son malos tratos.

https://www.elsaltodiario.com/opinion/la-violencia-cotidiana