Este mércores arrinca o xuízo contra os documentalistas Carolina Martínez e Clemente Bernard, acusados de "revelación de segredos" tras realizar un documental sobre o Monumento aos Caídos de Pamplona e tentar investigar que sucede na misa mensual que alí se celebra para exaltar o golpe de estado franquista. A Fiscalía pide dous anos de prisión.

Carolina Martínez e Clemente Bernad nunca imaxinaron verse nunha situación así. No momento no que atenden a este xornal atópanse no coche, camiño de Pamplona. Alí serán xulgados este mércores e xoves por un delito de "revelación de segredos" e "atentar contra a intimidade" tras ser denunciados por a Irmandade dos Cabaleiros Voluntarios da Cruz, que lles pide dous anos e seis meses de prisión. A Fiscalía, pola súa banda, solicita dous anos de cárcere e unha multa de 12.000 euros. 

Pero que fixeron estes documentalistas para ser xulgados? Moi simple. Realizar un documental sobre o Monumento aos Caídos de Pamplona e tentar investigar que sucede na misa que cada día 19 de cada mes de cada ano a Irmandade dos Cabaleiros Voluntarios da Cruz, unha organización fundada en 1939 por excombatentes requetés, celebra no Monumento aos Caídos fronte ás tumbas onde ata hai pouco tempo se atopaban os restos dos xenerais golpistas Mola e Sanjurjo. O acto, que se disfraza de misa, é en realidade un acto de exaltación franquista, segundo denuncia a Asociación para a Recuperación da Memoria Histórica (ARMH). De feito, celébrase cada día 19 en honra ao día que o golpe de estado do 18 de xullo chegou a Navarra.

 "Sentímonos fatal. É unha acusación inxusta e non cremos que cometésemos ningún delito. A sensación agora é coma se fósemos a un matadoiro, pero é inxusto. Non damos crédito a todo isto. Este é unha viaxe que prefeririamos non estar a facer", explica a Público Carolina Martínez, mentres Clemente Bernard conduce o vehículo que os levase aos xulgados da capital navarra. 

Os cineastas accederon ao templo co permiso do Concello, que é o propietario do mesmo, e durante o documental non exhibiron ningunha imaxe da cerimonia de exaltación. Con todo, os membros da Irmandade acúsanos de colocar un micrófono e unha cámara oculta nunha rexiña e alegan que esta práctica viola o artigo do Código Penal 197.1, que sinala que será sancionado quen “utilice artificios técnicos de escoita, transmisión, gravación ou reprodución do son ou da imaxe”. 

"Nunca imaxinamos que nos podería pasar isto. Non temos a percepción de facer nada malo nin cometer delito algún. Somos dous cidadáns moi normais que non imaxinamos nunca esta lea e tampouco nos gusta toda esta visibilidade que a polémica nos está dando", prosegue Carolina, que prefire manter silencio sobre o caso ata que non se produza unha sentenza en firme. 

Monumento aos Caídos de Pamplona.

Que facemos co Monumento aos Caídos?

O periplo de Martínez e Bernard comezou en xaneiro de 2017 cando no marco das xornadas Que facemos co Monumento aos Caídos?, organizada pola asociación memorialista ZER Dilemas Urbanos e Derivas Cidadás, presentaron o documental Aos seus mortos. A cinta estrutúrase ao redor de seis preguntas sobre o monumento no que os autores denuncian o descoñecemento da cidadanía sobre o significado do lugar, as 3.500 vítimas republicanas en Navarra e o papel de Sanjurjo e Mola na represión. 

O obxectivo era, precisamente, reflexionar sobre un monumento que cada mes acolle un acto de exaltación do golpe de estado de 1936 e a ditadura baixo o amparo da Igrexa católica e sobre o seu posible futuro. O propio Concello de Pamplona mantén aberto un concurso de ideas para ver que facer co monumento unha vez o Consistorio exhume do lugar os restos dos dous xenerais golpistas. 

Por mor da realización do documental, os autores recibiron unha denuncia da Irmandade dos Cabaleiros Voluntarios da Cruz. A denuncia foi admitida a trámite por "revelación de segredos" e á petición de dous anos e medio de prisión sumouse a Fiscalía, que pide dous anos de cárcere e 12.000 euros de multa para cada un deles.

A SVS MVERTOS from Clemente Bernad on Vimeo.

Quen son os Cabaleiros Voluntarios da Cruz?

Pero, quen son os Cabaleiros Voluntarios da Cruz? É unha organización fundada en 1939 por excombatentes requetés para “manter integramente e con agresividade se fose preciso, o espírito que levou a Navarra á Cruzada por Deus e por España“. O obxectivo desta Irmandade foi conseguir unha organización formada por cabaleiros que fosen unha “mestura de guerreiro e de monxe”.

Segundo propias palabras, tal e como recolle Nova Tribuna, atoparon “en Navarra e en varias capitais de España, un crecido número de excombatentes de todas as clases sociais”, achando “na devandita Irmandade o estímulo necesario para manter esperto, vivo como o primeiro día da Cruzada, o apego fervoroso a aqueles ideais santos que os impulsaron a abandonar o seu fogar para defendelos coas armas na man”.

Manifesto de apoio e solidariedade da ARMH

O caso de Clemente Bernad e Carolina Martínez levantou unha onda de solidariedade no mundo da Memoria histórica. Rapidamente púxose en marcha un manifesto de apoio, que solicitou preto de 2.000 apoios, baixo o título A liberdade non é un delito. 

“Non pode considerarse un delito investigar con fins de documentación artística o uso que, dun espazo público, o ominoso Monumento aos Caídos de Pamplona, fai unha organización de tan dubidosa calidade democrática como é A Irmandade de Cabaleiros Voluntarios da Cruz”, denuncia o manifesto. 

Así mesmo, a ARMH, presidida por Emilio Silva, denunciou en reiteradas ocasións que este xuízo se trata de un "atropelo a persecución xudicial" que están a sufrir os documentalistas. 

"É evidente o interese informativo e social que leva o feito de que un acto de enaltecemento da ditadura franquista celébrese dentro dun edificio de propiedade municipal e amparado pola Igrexa católica. A conmemoración do golpe de estado de 1936 podería tratarse dun delito de odio e discriminación que leva a cabo a Irmandade todos os meses", denuncia, en conversación telefónica con  Público, Emilio Silva. 

O presidente da ARMH tamén destaca "a impunidade" dun grupo que exalta cada mes de cada ano o golpe de estado franquista mentres xulga a dous documentalistas que só pretenderon denunciar a homenaxe mensual a dous golpistas como Mola e Sanjurjo. "O xuízo pon en evidencia a discriminación na que viven as vítimas do franquismo. Os que negan a súa existencia, humíllanos e menosprezan reciben amparo da xustiza, mentres que as vítimas permanecen no esquecemento", sentenza Silva.

https://www.publico.es/politica/sentimos-fueramos-camino-matadero-injusto-no-damos-credito.html

Texto completo en: https://www.lahaine.org/fM0Q